Odwrócona klasa (z ang. flipped classroom)– polega na odwróceniu struktury lekcji, uczeń dostaje materiał do opracowania w domu, a na zajęciach jedynie powtarza, utrwala nabyte wiadomości oraz dyskutuje z nauczycielem. Ta metoda wymaga od nauczyciela tworzenia wykładu w formie multimedialnej. Forma odwróconej lekcji pomaga nauczycielowi wyrównać poziom wiedzy uczniów. Podczas zwykłej lekcji często uczniowie nie wszystko zapamiętają i zrozumieją, a dzięki odwróconej lekcji może powtórzyć sobie materiał tyle razy ile potrzebuje, w odpowiednim dla siebie tempie i czasie. Na lekcjach nauczyciel może przeprowadzić ćwiczenia praktyczne, które jeszcze bardziej utrwalą materiał.
Nauczyciel
Odwrócona klasa wiąże się z odwróceniem ról w klasie. Nauczyciel nie jest już ekspertem, ale staje partnerem, uczniów. Nauczyciel przestaje być jedynym, źródłem informacji dla ucznia. Lekcja zostaje poświęcona nie na realizację programu, tylko na zaspokojenie potrzeb ucznia. W tej roli ważne jest dla nauczyciela, by wciąż się rozwijał i pracował nad swoimi umiejętnościami, partnerstwo stawia nowe wymagania, którym trudno sprostać w rutynowych procedurach nauczania.
Początki
Początki metody odwróconej lekcji były już w 2007 roku. Jonathan Bergman i Aaron Sams, amerykańscy nauczyciele uczący w liceum, zaczęli nagrywać prezentacje w formie filmów i zamieszczać je w internecie. Robili to z myślą o uczniach, którzy nie mogli uczestniczyć w zajęciach. Wykorzystując oprogramowanie do tworzenia prezentacji multimedialnych w postaci filmu, mogli udostępniać je szerszej grupie zainteresowanych. Z tej pomocy skorzystało więcej osób niż się spodziewano. Odkryto wiele zalet tej metody jak np. oszczędność czasu czy większa „merytoryczność” lekcji.
Metoda ta zwana oryginalnie flip teaching, flipped lesson, lub flipped classroom stosowana jest coraz częściej na całym świecie. Taki model lekcji staje się coraz popularniejszy także w Polsce, ponieważ angażuje uczniów w proces zdobywania wiedzy i przygotowuje do samokształcenia. W Polsce przyjęło się stosować nazwy: odwrócona lekcja, odwrócona klasa lub odwrócone nauczanie.
Etapy pracy nad „odwróconą lekcją”
- Przygotowanie lub wyszukanie filmów.
- Zadanie pracy domowej uczniom.
- Uczniowie samodzielnie przyswajają materiał.
- Uporządkowanie wiadomości i ćwiczenia.
- Ewaluacja, podsumowanie
Przed przystąpieniem do pracy metodą odwróconej lekcji koniecznie należy zapoznać uczniów z tym sposobem nauczania i uczenia się, wyjaśnić jego zasady i istotę. Nauczyciel może pokazać uczniom zestaw zagadnień, które planuje opracować w taki sposób i jakie cele zamierza osiągnąć. Podczas tego wprowadzenia trzeba również dokładnie omówić rolę nauczyciela i uczniów, ustalić reguły komunikowania się z nauczycielem i kolegami podczas pracy samodzielnej, wyjaśnić, w jaki sposób nauczyciel będzie pomagał w realizacji zadania i ustalić zasady weryfikacji efektów pracy oraz zdecydować gdzie materiały opracowane przez nauczyciela zostaną umieszczone
Korzyści płynące ze stosowania modelu „odwróconej klasy”
- możliwość przeznaczenia czasu lekcyjnego na rozwiązywaniu problemów, udzielanie odpowiedzi na pytania;
- unikanie rutyny;
- wyrównuje poziom wiedzy uczniów;
- to uczniowie decydują o czasie przeznaczonym na naukę;
- wzbudza w uczniach motywację wewnętrzną i odpowiedzialność za swoją naukę;
